Aristoteles Platon’un öğrencisi olduğu bilinen ünlü filozoflardan biridir. Aristoteles M.Ö. 384 yılında Selanik bölgesinde doğmuştur ve yine burada yaşamını sürdürdüğü bilinir.
Aristoteles siyaset, felsefe, gök bilim, zooloji, mantık, biyoloji gibi pek çok bilim dalı ile ilgilenmiştir. Bu bilim dalları içerisinde pek çok başarısı da bulunur. Aristoteles Yunan asıllı filozoflar arasında yer alır.
Felsefe ve mantık alanında yazdığı yazıları ile de tanınır. Platon’un rehberliğinde çalışmalarını sürdürmüştür.
Aristoteles Kimdir?
Aristoteles kimdir sorusu felsefe ile ilgilenen çoğu kişi tarafından merak edilir. Aristoteles kısaca Aristo ismi ile de anılır.
Antik Yunanistan’da klasik dönem içerisinde yaşamını sürdürmüştür. Yunan filozof ve bilge olarak anılır.
Aristoteles fikir tarihi içinde yer alan önemli filozoflardan biridir.
- Mantık
- siyaset
- zooloji
- biyoloji
- metafizik
- astronomi
- psikoloji
gibi çeşitli bilimlerde eserler vermiş ve çoğu disiplinin de kurucusu olmuştur.
Aristoteles Hayatı?
Aristoteles hayatı son derece ilgi uyandırıcıdır. Aristoteles ismi döneminde son derece yaygın olan isimlerden biriydi. Bu isim gaye, en iyi amaç anlamlarını taşır.
Aristoteles’in M.Ö. 384 ya da 385 yıllarında doğduğu düşünülür. Athos tepesi yakınlarında bulunan Stageira’da dünyaya gelmiştir. O dönemin Makedonya Kralı olan II. Amyntas’ın doktoru olan Nikomakhos’un oğlu olduğu düşünülür.
M.Ö. 367 yılında Platon’un akademisine girerek Platon’un gözde öğrencilerinden biri olmuştur. Platon’un okulundayken, okuma tutkusu ile bilinir. Bu nedenle kendisine okuyucu lakabı takılmıştır.
Helenistik dönemden önce felsefe genelde karşılıklı tartışma ve konuşma şeklinde yürütülürdü. Bu dönemde Aristo’nun okumaya yönelmesi farklı bir etkinlik olarak görülmüştür.
M.Ö. 347 yılında Platon öldüğü zaman Akademinin başına Platon’un yeğeni Spevsippos geçti. Bu dönemde Aristoteles’in Atina’dan ayrılmasının nedeni olarak bu durum gösterilir.
Assos kentinin tiranı olan Atarnevus’lu Hermias’ın danışmanlığını yapmıştır. Bu dönemde gözde öğrencilerinden biri olan Theophrastus’la birlikte Midilli adasında bitkiler, hayvanlar, coğrafya ile ilgili çalışmalar yapmıştır.
M.Ö. 323 yılında Büyük İskender’in ölmesinin ardından Atina’da Makedonlara karşı bir tepki oluşmuştur. Makedon olan Aristoteles’e karşı da bir tepki doğar.
Aristoteles’e dine saygısızlık ettiği gerekçesiyle dava açılır. Bunun üzerine Aristoteles Atina’yı terk eder. M.Ö. 322 yılında62 yaşındayken vefat etmiştir.
Aristoteles Felsefesi
Aristoteles Antik Çağ döneminde yaşamış önemli filozoflardan biridir. Aristoteles felsefesi araştırılan konulardan biridir.
Aristoteles yaşadığı dönemi doğru bir şekilde yansıtmayı başarmış olan ünlü düşünürlerden biridir. Fikirleri ve düşünceleri nedeni ile pek çok düşünür kendisine saygı duymuştur. Filozof olma yolunda ilerlerken her zaman her zaman en temel kavramı gerçeği bulma düşüncesi olmuştur.
Aristoteles’te farklı düşünürlerin yaşadığı karmaşaları yaşamıştır. Her zaman gerçeğin peşinden giderek hocası olan Platon kadar başarılı bir filozof olmayı başarmıştır.
Aristoteles Stagira’da dünyaya gelmiştir. Bu bölge İyonluların olduğu için kendisinden İyon filozofu olarak da bahsedilir.
Aristoteles eserleri yaşadığı dönemin koşulları nedeni ile kitaplaştırılmamıştır. Vefat etmesinin ardından eserleri toplanarak kitap şeklini almıştır. Pek çok ders notu, taslak çalışmaları ve çeşitli el yazmaları günümüzde kaynak olarak kullanılır. Sağlığı döneminde yazdığı eserler genelde halka yönelik değildir.
Aristoteles’in hocası olduğu bilinen Platon idealar ile fenomenler arasında ve tümel ile tekil arasında düzgün bir bağlantı kuramamıştır. Bu sebeple yaptığı tüm denemeler idealar dünyası fenomenler dünyasından ayrı kalmıştır. Bu ayrılık nedeni ile Aristo birtakım zorluklar yaşamıştır.
Aristo’nun bakış açısında idea ile fenomen arasında inandırıcı bir ilişki olmalıdır. Bu da algılanan şeylerin kavramsal bilgi ile açıklanmasını sağlar.
Aristoteles bu bağlantıyı idealar nesnelerin özüdür ve bunların varlığının varoluşunun sebebidir. Bu durumu bu şekilde göstermek ise felsefenin temel görevidir şeklinde kurmuştur. Platon’un olduğu gibi Aristoteles’in yazıları da batı ve doğuda insan bilgisinin her alanına etki eder.
Yazmış olduğu Nikomakhos’a Etik eserinde yer alan etik çalışmaları günümüzde hala felsefenin mihenk taşı olarak görülür. Bu eser ahlaklı yaşam üzerine yazılmıştır ve Aristoteles bu eserini oğlu Nikomakhos’a atfetmiştir.
Metafizik ile ilgili çeşitli çalışmaları da bulunur. Metafizik ile ilgili bir alan yaratmıştır. Detaylı şekilde siyaset ve doğa bilimi ile ilgili yazıları bulunur.
Poetika isimli eseri edebi eleştiri klasikleri arasında yer alır. Aristoteles felsefeyi üç bölüme ayırmıştır. Bunlar; teorik, pratik, teolojik şeklindedir. Teorik felsefede dilin doğru bir şekilde kullanımı, doğa felsefesi, fizik, mantık, biyoloji, kozmoloji gibi konular bulunur.
Pratik felsefe içerisinde etik, devler, arzular, davranışlar, erdemler, yaşam gibi konular yer alır. Teoloji de ise şeylerin özü, varlık temeli, Tanrının araştırılması gibi konular yer alır. Teorik felsefe mantık, doğa felsefesi, metafizik olarak üç bölüme ayrılır.
Aristoteles Eflatun’dan da etkilenmiştir. Ancak kendine özgü çeşitleri görüşleri de bulunuyordu. Uzun süre ders veren Aristoteles, derslerini çoğunlukla yürüyerek anlatırdı.
Bu nedenle felsefe görüşü yürüyen olarak isimlendirilmiştir. Mantık konusunda Eflatun’un peşinden gitmiştir. Mantığı her zaman nesnelerde aramıştır.
Ancak Eflatun mantığı idealarda olduğuna inanırdı. Aristoteles’in mantık alanında gerçekleştirdiği çalışmalar Formal Mantık kavramının doğmasına sebep olmuştur.
Aristoteles Eserleri Nelerdir?
Aristoteles eserleri günümüzde hala son derece ciddi bilgilere sahip olan eserler sınıfında yer alır.
Aristoteles tarafından yayımlanan ancak günümüze kadar gelememiş pek çok eser bulunur. Bunun yanında Aristoteles’in yayımlamadığı ancak günümüze kadar muhafaza edilmiş eserleri de vardır.
Aristoteles yaşadığı dönemde pek çok eser verdi. Bu eserlerin tamamının farklı özellikleri vardır. Bu nedenle günümüz koşullarında dahi Aristoteles’in eserleri son derece önemlidir.
Aristoteles’in yazdığı birkaç eser şu şekildedir.
- Ekonomikler
- Atinalıların Devleti
- Duyulduk Harikulade Şeyler
- Ekonomi
- Atinalıların Yasası
- Hayvanların Hareketleri Üzerine
- Duyular Üzerine
- Kategoriler-Önermeler
- Gök Cisimleri Üzerine
- Nikomakhos’a Etik
- Gök Yüzü Üzerine
- Poetika: Şiir Sanatı Üzerine
- Kozmos Üzerine
- Politika
- Yerlemeler
- Retorik
- İkinci Çözümlemeler
- Yorum Üzerine
- Birinci Çözümlemeler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder